Spiermassa opbouwen de basiskennis
Spiermassa opbouwen en kracht ontwikkeling vereist een gebalanceerde combinatie van trainen, rust, herstel en de juiste voeding. Verder een ijzersterk doorzettingsvermogen, geduld en discipline. Er zijn vier prestatie pijlers die op elkaar moeten worden afgestemd om optimaal spiermassa te doen opbouwen. Dit wordt ook wel de ‘integrale trainingsvisie’ genoemd.
De vier prestatiepijlers: 1. Een Systematisch training programma, 2. Een persoonlijk voedingsschema, 3. Voldoende rust & herstel en 4. Mentale aspect van krachttraining en bodybuilding. Op deze vier pijlers is alles gebaseerd, met als uitgangspunt de erfelijke eigenschappen (aanleg) maar daar kan men niks meer aan veranderen. Hoe beter de pijlers op elkaar aansluiten, hoe groter de kans is op succes. Iedere pijler is even belangrijk en wanneer één schakel in de ketting niet optimaal benut wordt dan verkleint men de kans op vooruitgang evenredig. Je moet dus aan elke pijler evenveel aandacht besteden om het gewenste doel te bereiken. Later wordt er individueel ingegaan op de 4 pijlers.
Gewichtstraining (muscle loading) leidt tot microtrauma (microscheurtjes in het bindweefsel van de spier en het celmembraan) van de spieren die worden getraind. Microtrauma zorgt op zijn beurt weer voor spierpijn, beter gezegd D.O.M.S., wat staat voor Delayed Onset Muscle Soreness. In het Nederlands vertaald, verlate spierpijn. Het herstel proces van microtrauma zorgt voor anabolisme of spiergroei. Dat herstel proces kan worden gemaximaliseerd. Dat doet men door voldoende rust en gezonde voeding (een uitgebalanceerd voeding patroon). Tevens is proper voeding nodig om effectief te kunnen trainen. Krachttraining is slecht een onderdeel om een mooi atletisch lichaam te creëren.
Het adequaat opbouwen van spiermassa
Toename spiermassa = adequate ‘muscle loading’ + adequate voeding + adequaat herstel. In de formule moet het woord adequaat sterk worden benadrukt. Dit is belangrijk, omdat het ontbreken van een adequaat niveau, van elk van de factoren veel invloed heeft op het resultaat. Wees doeltreffend en zorg voor een algehele adequate aanpak. Iedereen zegt hard te trainen, maar zodra er wordt vraagt om het woord ‘adequaat’ in de ‘formule’ toe te voegen, daagt je de mensen blijkbaar uit om even stil te staan en zichzelf de vraag te laten stellen: “is het wat ik doe, toereikend om de gewenste resultaten te behalen?”.
Als je hard traint, uitgebalanceerd eet, voldoende rust, maar het toenemen van spiermassa je niet lukt, zijn er in principe maar twee mogelijke fouten die je maakt:
- 1. Het doel (hoeveelheid gewichtstoename/vet verlies in een bepaalde tijd) wat je stelt is onrealistisch. Wat deels zou kunnen komen door de beperkende factor genetica, of
- 2. iets in je programma is niet adequaat. Laten we er vanuit gaan dat het doel wat je hebt gesteld, realistisch is (dat met een gecertificeerd persoonlijk trainer besproken moet worden), laten we dan nu kijken naar je programma en kijken of alle ‘factoren’ goed op elkaar zijn afgestemd.
Kortom, hoe je spiermassa kunt opbouwen is afhankelijk van meerdere factoren (de 4 prestatiepijlers), zoals eerder vermeld, moeten aan al deze elementen voldoende aandacht worden besteed. Om ervoor te zorgen dat je goede resultaten behaald, moet je kennis opdoen van elk element en achterhalen of je ook daadwerkelijk aan alle elementen voldoende aandacht geeft. Laten we de 4 prestatiepijlers eens onder de loep gaan nemen.
Spiermassa opbouwen prestatie pijler 1: Een systematisch training programma
Elke vorm van spier-belasting (bijv. gewichtheffen, uithoudingsvermogen oefening, gymnastiek, enz.) heeft het potentieel om spieren op te bouwen, echter weerstand oefeningen zoals krachttraining, levert over het algemeen op de meest efficiënte manier het gewenste resultaat.
Er zijn vijf vormen van krachttraining, waaronder:
- Hypertrofie training – om spiermassa op te bouwen
- Kracht training – om je sterker te maken (niet per defenitie groter)
- Functionele en sport specifieke training- om u efficiënter te maken bij het uitvoeren van bepaalde bewegingen, omvat ook stabiliteit training
- Kracht en snelheid – om snelheid en explosieve kracht te ontwikkelen
- Spieruithoudingsvermogen (duurtraining)- om de prestaties voor de sportieve lange afstand te verbeteren, zoals fietsen en lopen te verbeteren.
De juiste vorm van spierbelasting, het doel om simpelweg spiermassa op te bouwen. Het is dan niet meer dan logisch dat je met spierhypertrofie training de beste resultaten zal verkrijgen. Gezien het feit dat de spier in staat is om meer kracht te produceren, als de dwarsdoorsnede van de spier groter wordt is een het tweede voordeel van hypertrofie training, dat het je spieren ook sterker maakt.
Dit gezegd hebbende is het omgekeerde niet altijd waar. Als je een programma volgt, specifiek voor het ontwikkelen van kracht, is het mogelijk dat je spieren meer kracht kunnen produceren, terwijl je spiermassa niet in omvang/volume verhoogt. Dus als het primaire doel is om spiermassa op te bouwen, is hypertrofie training een veel betere optie dan krachttraining. Laat je dus niet verwarren door deze twee totaal verschillende trainingen.
Typische kenmerken voor spierhypertrofie training:
- Een trainingssessies moet kort zijn. Een training met een maximum tijd van 60 minuten, omdat na een uur de hormoonspiegels voor spieropbouw en groei beginnen te dalen.
- Rust tussen de sets moet worden geminimaliseerd, tot circa 30-60 seconden, het verbeterd cardiovasculaire doeleinden en het effect tot spiervolume. Onvolledig herstel laten plaatsvinden, benadrukt ook de glycolytische systeem wat spierhypertrofie stimuleert.
- 3 tot 5 sets per oefening (afhankelijk van kleine of grote spiergroepen) en moeten tussen de 10 a 15 herhalingen bevatten. Dit maximaliseert het groeihormoon niveau en de circulatie van bloed en voedingstoffen neemt toe.
Een goed ontworpen fitnessprogramma, is gericht op het behalen van een specifiek doel. Zoals het ontwikkelen van kracht, spiermassa, vetverlies, etc, etc. Elk programma bevat essentiële factoren, deze factoren worden aangeduid als de ‘acute variabelen van training’. De variabelen zijn: De keuze van oefeningen, de volgorde van de oefeningen, volume en intensiteit, ‘load’, rust-tijd en de frequentie van de sessies.
Een goede kennis over het effect dat elk variabel heeft, zowel afzonderlijk als in combinatie en de wijze waarop je deze variabelen kunt “manipuleren”, is de sleutel tot een succesvol trainingsprogramma. Nu je beschikt over de basiskennis en verdere informatie weet te vinden om een adequate fitnessprogramma voor spiergroei samen te kunnen stellen, richten we onze aandacht nu naar adequate voeding.
Spiermassa opbouwen Prestatie pijler 2: Een persoonlijk voedingsschema
Het belang van juiste voeding wordt door de meeste mensen onderschat. Wil je spiermassa opbouwen tegen zo min mogelijk vet of je wilt droogtrainen aka cutten, dus vetverliezen met behoud van spiermassa, moet je goed op je voeding letten. Bij gebrek aan adequate voeding wordt er nauwelijks tot geen resultaat geboekt. Zo simpel is dat, punt. Er zou te veel informatie verloren gaan, als ik in een paar alinea’s, adequate voeding zou gaan samenvatten. Ik zal met de informatie die ik geef in dit artikel over voeding binnen de beperken blijven. Wat hier wordt samengevat is enkel basiskennis. Er wordt uitgelegd wat adequate voeding bij naturel bodybuilding inhoudt. De belangrijke punten orden besproken en toegelicht. Met adequate voeding wordt bedoeld, een persoonlijk uitgebalanceerd voedingsschema, waarmee met de volgende punten rekening is gehouden:
- voeding van hoge kwaliteit
- totale hoeveelheid kilocalorieën, die (per dag) worden genuttigd
- de macronutriënten-inname ratio (koolhydraten % eiwitten % vetten %)
- wanneer bepaalde voeding wordt genuttigd (nutriënt timing)
- aanvullende supplementen
Het nuttigen van voeding van hoge kwaliteit (gezonde voeding), is aankomen van goede kwaliteit. Gezonde voeding = voeding met een hoge (densiteit) nutriënten dichtheid = voeding van hoge kwaliteit. Basisvoedingsmiddelen hebben een hoge nutriënten dichtheid. Basisvoedingsmiddelen zijn: groenten, fruit, graanproducten, zuivel, vlees en gezonde vetten. Deze voedingsmiddelen leveren voedingsstoffen als vitamines, mineralen, eiwitten, essentiële vetzuren en vezels. Voedingsmiddelen hebben een hoge nutriënten dichtheid als ze een substantiële bijdrage leveren aan de vitamine- en mineralen voorziening en tegelijkertijd relatief weinig calorieën leveren. Deze voedingsmiddelen worden ook wel genoemd als: ‘voedingsmiddelen met hoge densiteit’.
De totale hoeveelheid aan kilocalorieën die je per dag ‘moet’ nuttigen, is afhankelijk van het doel. Wil je spiermassa opbouwen, tegen zo min mogelijk vet. Dan ga je ‘bulken’. Wil je vetverbranden, met behoud van spiermassa, dan ga je ‘cutten’ (droogtrainen). Een veel gemaakte fout bij het aankomen van spiermassa, is dat mensen TE weinig eten of te weinig van een van de macronutriënten (eiwitten, koolhydraten of vetten) tot zich nemen. Niet alleen de hoeveelheid van de totale aantal calorieën, maar ook de macronutriënten-inname ratio is belangrijk uit te balanceren en in acht te nemen.
Er moet niet alleen op gezonde voeding gelet worden, maar ook op macronutriënten ratio. De ideale macronutriënten ratio voor gewichtstoename aan spiermassa is: 30% eiwitten, 50% koolhydraten en 20% vetten. Het wordt aangeraden de ratio richtlijn in acht te nemen. Per individu kan de perfecte verhouding iets afwijken. De tweede keer dat men gaat bulken of cutten kan eventueel de ratio iets ‘gefinetuned’ worden, maar er wordt niet meer dan 5% van geweken. Men moet het lichaam leren kennen, op welk ratio macronutriënten reageert het lichaam het best om spiermassa te ontwikkelen of droog te trainen.
Nutriënt timing optimaliseert het opbouwen van spiermassa
Op het juiste moment de juiste voedingsstoffen innemen kan het verschil maken tussen opbouw en afbraak als reactie op training. Nieuwe studies laten zien hoe kennis over nutriënt timing ervoor kan zorgen dat het herstel en de adaptatie van training aanzienlijk worden verbeterd. Nutriënt timing is een sport voedingsconcept waarbij niet alleen gekeken wordt naar wat je eet, maar vooral naar wanneer je wat eet. Nutrient Timing
Bepaalde supplementen worden sporters aangeraden. Deze producten zijn onderzocht en hebben het gewenste effect (doet wat het zegt) en/of de supplementen bieden een goede ondersteuning, zoals een vitamine complex of een supplement met gezonde vetzuren, etc.Je moet je ook goed afvragen of het gebruik van bepaalde supplementen nodig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een weight gainer dat in principe niet nodig is, want je de ingrediënten uit gewone voeding halen.
Toch is het een nuttig hulpmiddel om je te helpen bij het verkrijgen van spier. Weight gainers zijn maaltijdvervangers, geladen met calorieën. Als je een druk leven leid, waardoor je te weinig tijd hebt om steeds maar maaltijden te gaan bereiden, dan zijn deze producten een optie. Vergeet niet dat supplementen een hulpmiddel zijn, niet meer dan dan.
Je hebt waarschijnlijk ook belangstelling naar of je wordt verleid om voedingssupplement te kopen , die beloofd bij gebruik van het supplement leidt tot gewichtstoename en grotere spieren. Sommige van deze producten zijn mogelijk prohormonen, die bevatten vaak verborgen ingrediënten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid en/of bevatten substanties die niet zijn onderzocht op werkzaamheid en veiligheid. Voor veel mensen is de verleiding tot gebruik van ‘verboden’ middelen erg groot, daarom wordt er op deze pagina aandacht besteedt aan doping, oftewel anabolen steroïden, prohormonen, etc. Uiteraard wordt het gebruik van deze middelen afgeraden.
Spiermassa opbouwen prestatie pijler 3: Voldoende rust & herstel
Voldoende rust is nodig om de spieren goed te kunnen laten herstellen, zeker als je wenst om spiergroei te maximaliseren na een flinke krachttraining (muscle load). De tijd dat spieren nodig heeft om te herstellen is per individu verschillend, echter niet gemakkelijk te voorspellen en afhankelijk van de eerste twee prestatie pijlers. Om het lichaam spierweefsel op te kunnen laten bouwen, is rust en herstel van essentieel belang.
Als je hard (en met hard bedoel ik niet ‘zwaar’, maar technisch goed uitgevoerde setjes met de juiste ‘load’) hebt getraind waardoor, de spieren zijn opgeladen om de spiergroei te stimuleren, maar geen adequate voeding hebt genuttigd, wordt de rust en herstel tijd die je spieren nodig heeft aanzienlijk verlengt en kunnen zelfs worden aangetast en heeft de training het tegenovergestelde effect, namelijk spierafbraak. Consumeer je optimale voedingsmiddelen de spiergroei maximaliseert, maar je krachttraining is niet adequaat (training die spiergroei niet stimuleert), zal je geen spiermassa opbouwen. Het consumeren van grote hoeveelheden aan eiwitten zou geld verspilling zijn. En in het ergste geval kom je vetmassa aan. En dat is wat alleen een monster zou willen.
Er zou te veel informatie verloren gaan al zou ik in een paar alinea’s adequate rust en herstel gaan samenvatten. Wat hier wordt samengevat is enkel basiskennis. Er wordt uitgelegd wat adequate rust en herstel bij naturel bodybuilding inhoudt.
De belangrijke punten worden besproken en toegelicht. Met adequate rust en herstel wordt bedoeld:
- Voldoende slaap en een goede nachtrust
- Rust tussen de sets
- Goed geplande rustdagen
- Zo min mogelijk ‘stress’
Voldoende slaap en een goede nachtrust bevordert de spiergroei. Het is belangrijk om elke avond zo veel mogelijk slaap te pakken. Veel mensen realiseren zich niet hoe belangrijk slaap is als het gaat om spieropbouw en het verkrijgen van gewicht. Het aantal uur slaap per nacht dat het lichaam nodig heeft is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de dagelijkse activiteit,de hoeveelheid ‘stress’, de intensiteit van trainingen en de kwaliteit van de voeding. Een (naturel) bodybuilder heeft meer slaap nodig, door de lichamelijke stress die wordt toegebracht van zware trainingen met gewichten. Voor een naturel bodybuilder moet je denken aan minimaal acht uur slaap per nacht.
Voldoende rust tussen de trainingen bevordert de spierontwikkeling. Het is zeer belangrijk om rust dagen in je krachttraining programma te verwerken, zodat je spieren voldoende tijd krijgen om te herstellen van de zware trainingen. Probeer opeenvolgende dagen te voorkomen, zelfs als je verschillende spiergroepen per dag traint. Drie tot vier dagen rust per week is ideaal om je spier opbouwende potentieel te maximaliseren. Het niet toestaan van voldoende hersteltijd tussen de krachttrainingen, kan leiden tot over-training
Overtraining zal uiteindelijk leiden tot een blessure en vertraagt progressie van spierontwikkeling.
Beste Fitnessjunk,
Wat is jou visie van het time under tension verhaal. Ik lees veel dat je het gewicht bv moet laten zaken in 3 seconden en omhoog in 1 of 2 seconden. dit met 8-10 herhalingen per set. deze time under tension zou spiergroei bevorderen.
Hoi Joost, als een split goed is ingedeeld kan het geen kwaad. Als je het gevoel hebt dat je meer rust nodig hebt, doe dat dan vooral! Je voelt je niet voor niets (over)vermoeid. Eet en slaap je wel voldoende? Er zijn erg veel schema’s die je kunt volgen. Bijvoorbeeld: Maandag upperbody, woensdag lowerbody en zaterdag fullbody. Zo train je 3 maal in de week, pak je 2 keer alle spiergroepen en zit er minimaal een dag rust tussen een trainingssessie. Groetjes
Hoi ik heb een vraag. Allereerst: wat een fijne site, dank voor zoveel informatie! De vraag nu: in dit artikel staat over rust dat het beter is niet twee dagen op elkaar te trainen, ook als je verschillende spiergroepen traint. Nu ben ik zojuist begonnen met het 4 daagse split schema van deze site, maar daar staan juist steeds twee op eenvolgende dagen genoemd om te trainen (maandag en dinsdag, en dan donderdag en vrijdag). Ik merk sowieso dat ik vrij langzaam herstel en soms echt meerdere dagen nodig heb om mn lichaam weer te laten herstellen. Wat is nu wijsheid? Want ik kan me soms echt een beetje oververmoeid voelen, en dat is niet fijn!
Ik deed overigens hiervoor een circuit training gericht op spiergroei en kracht, dat verdeeld was over drie dagen. Maar ik wilde weer wat anders en ook meer gaan richten op spiergroei nu.
Beste Melissa, een (voedings-)supplement dient enkel ter ondersteuning. Het is voor een sporter belangrijk om direct te beginnen met een persoonlijk voedingsschema! Groetjes
Hoe belangrijk is het om als beginnende fitnesser supplementen in te nemen?
Kan je daar beter direct mee beginnen of kan dit uitgesteld worden tot je lichaam al wat meer gewend is aan beweging?
Beste Giorigo, probeer maaltijden goed over de dag te verspreiden. In principe moet je al ruim van te voren weten wat je eet, met daarbij horende structuur. Punt 1 en punt 2 komen dan niet ter spraken. Als je buiten de deur eet, betekend dat, dat je voeding van huis hebt meegenomen. Dat invullen in een app wat je buiten de deur eet, werkt niet. Simpelweg omdat je dan de hele week “ongeveer” invult wat je aan voeding binnen krijgt. Er zijn dergelijke diëten zoals intermittent fasting, die voor jou misschien beter werken. Even heel grof uitgelegd, je eet dan in een korte periode heel veel en de rest van de dag niets. Veel succes!
Beste Martijn, ’s avonds trainen is toch geen probleem? En een maaltijd nuttigen na de training is juist goed! Ook al train je laat in de avond. Je hebt vast een verhaal opgevangen, over niets meer consumeren na een bepaald tijdstip. Niet naar luisteren… Ik ben geen voorstander van weightgainers, maar goed in jouw geval biedt het een uitkomst. Een supplement dient enkel ter ondersteuning en dat is wat jij doet, alhoewel je ook wat rijst, kip en groente kan eten ;). Extra eiwitten is niet nodig, verspreid eiwitten goed over de gehele dag (over de maaltijden). Wat ik je nu ga zeggen kinkt vast heel eng, maar je kan beter wat simpele koolhydraten (bv dextrose) toevoegen bij je weightgainer. Vriendelijke groet
Advies….
Ik heb een vraagje… Ik ben sinds een paar maanden weer begonnen met krachttraining. Eerst rustig aan om mijn spieraanhechtingen weer te laten “wennen” en nu klaar om er stevig tegenaan te gaan. Ik ben 39, 81 kg, BF ca 17%.. Ik heb een goed trainingsschema en voedingsschema met ratio 20, 30, 50%.
Ik eet ca 6 keer per dag maar kom telkens in de knoop met het feit dat ik alleen ’s avonds kan trainen tussen 20.00 en 22.00. Na de training neem ik vaak een gainer met extra eiwit omdat ik ook voor 22.30 uur op bed wil liggen.
Hoe kan ik mijn eetpatroon het beste aanpassen op dit schema. Overdag trainen is absoluut geen optie in verband met werk en kinderen.
Wie heeft advies voor mij?
Hey Fitness junk,
Ik probeer met mijn voedingsschema tot aan 75kg te geraken. Ik weeg nu 69,5kg.
Ik bereken alle eiwitten, koolhydraten en vetten in mijn voeding wat ik nodig heb via de app “…..”
Nu vroeg ik me 2 dingen af :
1. Wat als je op het einde van de avond een groot tekort hebt in je dagelijkse voedingsbehoefte, mag je dan alles nog inhalen voordat je gaat slapen?
2. Wat als je je voedingsdoel al rond de middag hebt gehaald? Is het dan goed om niet teveel meer te eten voor de rest van de dag?
Hallo fitness junk,
Bedankt voor je antwoord, ik heb de ratio’s aangehouden (ben aan’t cutten)
Mijn vetpercentage is in 5 week van 14,1% naar 10,8%.
Werkt perfect, bedankt voor alle info!